Inclusief onderwijsbeleid: waar staan we?

De landeninformatie met betrekking tot het bredere beleid voor de implementatie van inclusief onderwijs werd onderverdeeld in vier onderwerpen: 

1. Waarom? - wat zijn de leidende beginselen in het onderwijsbeleid die de procedures en praktijken in het onderwijs sturen?
2. Wie? - wie is de doelgroep van het beleid inzake inclusief onderwijs?
3. Hoe? - hoe zijn de ondersteuningssystemen georganiseerd om tegemoet te komen aan specifieke behoeften van leerlingen en welke onderwijsmaatregelen kunnen op scholen worden toegepast in geval van specifieke ondersteuningsbehoeften?
4. Waar? - in welke contexten worden deze steunmaatregelen uitgevoerd. Het analyseraster bevat ook een onderdeel met betrekking tot de eisen voor het reguliere onderwijs, die de behoeften aan professionele ontwikkeling van leerkrachten bepalen met het oog op de verwerving van kennis en vaardigheden voor de uitvoering van het beleid inzake inclusief onderwijs.

Waarom? Kwalitatief inclusief onderwijs voor persoonlijke ontwikkeling, welzijn en duurzame nationale groei.

Voor wie? Risicogroepen, met als belangrijkste doelgroep lerenden met specifieke onderwijsbehoeften.

Hoe? Scholen moeten speciale onderwijsondersteuning organiseren via de planning en uitvoering van een geïndividualiseerd onderwijsplan.

Waar? Instellingen voor buitengewoon/ speciaal onderwijs en scholen voor regulier onderwijs.

Vereisten: Scholen voor regulier onderwijs - leerkracht en assistent werken samen. De assistent werkt ook individueel met lerenden met specifieke onderwijsbehoeften. Logopedisten werken met kinderen met spraakproblemen.

Informatie gehaald uit:

• “A student with special education needs in Latvian Educational Institutions – in theory and practice” (Rozenfelde, 2016)
• Regulations of the Cabinet of Ministers, 2018
• Education Development Guidelines 2014-2020

Waarom?

• Inclusief onderwijs als eerste optie.
• Recht op redelijke aanpassingen, inschrijving op een reguliere school.
• Gemoderniseerde structuur en rol van buitengewone scholen.
• Zorgcontinuüm

Voor wie? Alle lerenden. Lerenden met complexe belemmeringen kunnen worden doorverwezen naar een interdisciplinair centrum voor leerlingenbegeleiding (CLB) voor extra ondersteuning.

Hoe? Ontwikkeling van een visie op kwaliteitsonderwijs en een beleid voor een continue  ondersteuning van alle leerlingen. Leerlingen krijgen redelijke aanpassingen en extra  ondersteuning. Er zijn gemeenschappelijke en individueel aangepaste curricula.

Waar? Regulier onderwijs en buitengewoon onderwijs als de reguliere school de onderwijsbehoeften onvoldoende kan beantwoorden.

Vereisten: Het interne ondersteuningsteam van de school werkt samen met het CLB om te bepalen welk type ondersteuning nodig is. Onderwijsmethoden en curriculum kunnen geïndividualiseerd worden. Er is een sterke samenwerking met de hele schoolgemeenschap.

Informatie gehaald uit:

• Inclusive Education in Flanders, Belgium: a country with a long history of segregation 
• Circular NO/2017/02
• Presentation ‘M-decree: motor, motivation, opportunities’
• https://onderwijs.vlaanderen.be/nl/grote-lijnen-van-het-m-decreet
• Inclusive Education for Students with Intellectual Disabilities
• I need help on Mondays, it’s not my day. The other days, I’m ok – perspectives of disabled children in inclusive education
• http://steunpuntsono.be/portfolio/dynamieken-achter-de-implementatie-van-het-m-decreet-een-casestudieonderzoek-2/

Waarom?

• Inclusie om in te spelen op uiteenlopende behoeften en capaciteiten.
• Deelname aan leerprocessen en onderwijsgemeenschap.
• Manieren vinden om met verschillen 

  om te gaan, onderwijsproces aanpassen en hulpbronnen inzetten.

Voor wie? Focus op het beschikbaar maken van hulpbronnen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften.

Hoe? Onderwijsmethoden zijn gebaseerd op universal design for learning (UDL) en op de multilevel-aanpak (universele, selectieve en aanvullende ondersteuningsmaatregelen).

Waar? De meerderheid van de leerlingen (99 %) gaat naar het regulier onderwijs en een minderheid (1 %) (met complexe behoeften) naar het buitengewoon of speciaal onderwijs.

Vereisten: Elke school heeft een multidisciplinair team ter ondersteuning van inclusief onderwijs. Er zijn ondersteuningscentra voor inclusie en voor informatie- en communicatietechnologie om lerenden, scholen en ouders te ondersteunen.

Informatie gehaald uit: Decree-Law no. 54/2018, 6th July

Waarom?

• Inclusie in reguliere scholen.
• Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften in staat stellen reguliere lessen te volgen, budgetbeheersing voor gewone en buitengewone of speciale scholen, uitbreiding en versterking van de faciliteiten van buitengewone of speciale scholen.

Voor wie? Toepassing van een specifieke financiering voor lerenden die extra voorzieningen nodig hebben om regulier onderwijs te kunnen volgen.

Hoe? Op reguliere scholen zijn er onderwijsvoorzieningen voor lerenden die extra begeleiding en ondersteuning nodig hebben. Lerenden met specifieke onderwijsbehoeften worden niet automatisch doorverwezen naar buitengewone of speciale scholen.

Waar? Reguliere scholen (met een budget voor speciale voorzieningen en ondersteuning indien nodig) en buitengewone of speciale scholen (met vier verschillende categorieën met betrekking tot de behoeften van kinderen).

Vereisten: Er is een samenwerkingsverband tussen reguliere en buitengewone of speciale scholen dat beslist over de noodzakelijke ondersteuning voor leerlingen, de partnerschapsgroep. Er zijn ook buitengewone of speciale scholen die onafhankelijk zijn van deze groep.

Informatie gehaald uit:

• Act on Primary Education
• Expertise Centres Act (WEC)
• Appropriate Education Act

Voor wie? Speciale onderwijsvoorzieningen voor mensen met leerproblemen of functiebeperking.

Hoe? Er zijn twee brede niveaus van ondersteuning voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften (speciale ondersteuning en onderwijs-, gezondheids- en zorgplannen).

Waar? Er zijn aparte onderwijsvoorzieningen: speciale staatsscholen (maintained schools) en andere speciale scholen (non-maintained), speciale academies, onafhankelijke speciale scholen, speciale post-19-instellingen en gespecialiseerde colleges.

Informatie gehaald uit:

• Children and Families Act 2014
• Special Educational Needs and Disability Code of Practice: 0 to 25 years
• Special Educational Needs in England: January 2018